ಗಸ್ಪಾರ್ ಬಲ್ತಾಜ಼ಾರ್ ಮೆಲ್ಕಿಯೊರ್ ರೊಡ್ರಿಗಸ್ (ಜಿ. ಎಂ. ಬಿ.)
ಗಸ್ಪಾರ್ ಬಲ್ತಾಜ಼ಾರ್ ಮೆಲ್ಕಿಯೊರ್ ರೊಡ್ರಿಗಸ್ ಮಟ್ವ್ಯಾನ್ ಜಿ. ಎಂ. ಬಿ. ಹಾಚೊ ಜಲ್ಮ್ ಜನೆವರಿ 6, 1914 ಇಸ್ವೆಂತ್ ಮಂಗ್ಳೂರ್ಚ್ಯಾ ಫಳ್ನಿರ್ ಹಾಂಗಾಸರ್ ಎಕಾ ದುಬ್ಳ್ಯಾ ಕುಟ್ಮಾಂತ್ ಜಾಲೊ. ದುಬ್ಳಿಕಾಯೆ ಖಾತಿರ್ ಪಕತ್ತ್ ಪಾಂಚ್ವಿ ಕ್ಲಾಸ್ ಶಿಕ್ತೆಚ್ ತಾಕಾ ಆಪ್ಲೆಂ ಶಿಕಾಪ್ ಸೊಡುಂಕ್ ಪಡ್ಲೆಂ. ಬಾರಾಂ ವರ್ಸಾಂಚಾ ತರ್ನ್ಯಾ ಪ್ರಾಯೆರ್ ತಾಕಾ ಪೊಟಾಚೊ ಗ್ರಾಸ್ ಸೊಧುನ್ ಕಲ್ಕತ್ತಾ ವ್ಹಚೊಂಕ್ ಪಡ್ಲೆಂ. ತೊ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸೊಡ್ನ್ ಹೆರ್ ಖಂಚಿಯ್ ಭಾಸ್ ಉಲಂವ್ಕ್ ನೆಣಾಸ್ಲೊ. ಅಪ್ಲ್ಯಾ ಪ್ರ‍ೆತನಾನ್ ತೊ ಬೆಂಗೊಲಿ ಆನಿ ಹಿಂದಿ ಭಾಸ್ ಶಿಕ್ಲೊ. ದಿಸಾಚೆಂ ಕಾಮ್ ಕರ್ನ್, ರಾತಿಂ ಸಕ್ಕಡ್ ನಿದೊನ್ ಆಸ್ತಾನಾ, ಜಿ. ಎಮ್. ಬಿ. ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಪೆಪರಾಂ ವಾಚುನ್, ಸಬ್ದಾಂಚೊ ಆರ್ಥ್ ಆನಿ ಉಚ್ಛಾರ್ ಶಬ್ಧಾಕೋಶಾ ಮಾರಿಪಾತ್ ಶಿಕೊನ್, ಕ್ರಮೇಣ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಉಲಂವ್ಕ್ ಆನಿ ಬರೊಂವ್ಕ್ ಶಿಕ್ಲೊ ಮಾತ್ರ್ ನಹಿಂ ಆಸ್ತಾಂ, ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಭಾಶೆಂತ್ ಪರಿಣತಾ ತಾಣೆಂ ಜೊಡ್ಲಿ. ಖೆಳ್-ಪಂದ್ಯಾಟಾಚೆ ಖಬ್ರೊ ದಿನಚರಿತ್ ಸಭ್ದಾಂನಿ ಭರೊನ್ ಆಸ್ತಾಲೆ ದೆಕುನ್ ತಾಕಾ ತೆ ಖಬ್ರೊ ವಾಚುಂಕ್ ಚಡ್ ಆಸಕ್ತ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲಿ. ಆಶೆಂ ತಾಣೆಂ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಶಿಕೊನ್ ಕ್ರಮೇಣ್ ತೊ ಎಕಾ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಪತ್ರಾಚಾ ದಫ್ತರಾಂತ್ ಸೆವಾ ದಿಂವ್ಕ್ ಲಾಗ್ಲೊ.
ಉಪ್ರಾಂತ್ ತೊ ಕಲ್ಕತ್ತಾಕ್ ಆದೆವ್ಸ್ ಮಾಗೊನ್ ಮಯಾ ನಗರಿ ಬೊಂಬಯ್ ಪಾವ್ಲೊ. ತೊ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಮಾಂಯ್ ಭಾಶೆಚಿ ದುಸ್ಥಿತಿ ಪಳೆಂವ್ಕ್ ಸಕ್ಲೊ ನಾ. ತಾಣೆಂ ಇಸ್ಕಲಾಂತ್ ಶಿಕ್ತಾನಾ ದೋನ್ ನಾಟಕಾನಿಂ ಪಾತ್ರ್ ಘೆತ್‍ಲ್ಲೊ. ಜಿಣ್ಯೆಚಾ ಇತರ್ ಕಷ್ಟಾಂ ಮಧೆಂ ಪಯ್ಲ್ಯಾನ್ ಪಯ್ಲೆಂ ತಾಣೆಂ ಮಂಗ್ಳೂರಿ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್ ಭಾವಾಂಕ್ ಸಾಂಗಾತಾ ಘೆವ್ನ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ನಾಟಕಾಂಚಿಂ ಬುನ್ಯಾದ್ ಘಾಲಿ. 20 ವರ್ಸಾಂಚಾ ಪ್ರಾಯೆರ್ ತಾಣೆಂ ಎಕ್ ನಾಟಕ್ ಬರವ್ನ್ ತಾಕಾ ವೇಧಿರ್ ಪ್ರಸ್ತುತ್ ಕೆಲೊ. “ಖುರಿಸ್ ಘುರ್ತ್ ಜಯ್ತಾಚೊ” ನಾಟಕ್ ಬೊಂಬಯಾಂತ್ ತಾಚೊ ಪಯ್ಲೊ ನಾಟಕ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ಪಾವ್ಲೊ ಆನಿ ಮಂಗ್ಳೂರೀ ಮುಳಾಚಾ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವಾಚೊ ಪಯ್ಲೊ ನಾಟಕ್ ಜಾವ್ನ್ ಎಕ್ ದಾಕ್ಲೊ ತಾಣೆಂ ರಚ್ಲೊ. ಉಪ್ರಾಂತ್ ತಾಣೆಂ ಪಾಟಿಂ ಪಳೆಯ್ಲೆಂ ನಾಂ. ತಾಣೆಂ 53 ನಾಟಕ್ ಬರಯ್ಲ್ಯಾತ್. ತಾಂತ್ಲೆಂ 19 ನಾಟಕ್ ತಾಣೆಂ ಸ್ವತಾ ದಿಗ್ದರ್ಶಿಲ್ಯಾತ್ ಆನಿ ಇತರ್ ಹೆರಾನಿಂ ದಿಗ್ದರ್ಶಿಲ್ಯಾತ್. ಹೆರಾಂ ನಾಟಕಿಸ್ತಾನಿಂ ಬರಯ್ಲೆಲೆ 13 ನಾಟಕ್ ತಾಣೆಂ ತಿದ್ವುನ್ ದಿಲ್ಯಾತ್. ತಾಚೆ “ಆವಯ್ಚೊ ಮೊಗ್” (Mother’s Love), “ಮ್ಹಜೆಂ ಕಾಜರ್” ಆನಿ “ಭುಂಯ್ಕಾಂಫ್” ನಾವಾಡ್ಲೆಲೆ ನಾಟಕ್ ಜಾವ್ನಾಸಾತ್.
ಭಾರತಾಕ್ ಸ್ವತಂತ್ರ್ ಮೆಳ್ಚಾ ಆಧಿಂ ಆನಿ ಉಪ್ರಾಂತ್ ತೊ ರಾಜಕೀಯಾಂತ್ ಸಕ್ರೀಯ್ ಪಾತ್ರ್ ಖೆಳೊನ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೊ.
ಮುಂಬಯಾಂತ್ ಮಂಗ್ಳೂರೀ ಮುಳಾಚೆಂ ಪಯ್ಲೆಂ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಹಪ್ತ್ಯಾಳೆಂ “ಸುಖ್-ದುಖ್” ಸುರ‍್ವಾತ್ ಕೆಲ್ಲಿ ಕೀರ್ತ್ ತಾಚಿ ಜಾವ್ನಾಸಾ. ತಾಣೆಂ ಉಪ್ರಾಂತ್ “ಫುಲ್” (ದಿಸಾಳೆಂ), “ಸಮಾಜಿಚೆಂ ವಜ್ರ್” (ಮಹಿನ್ಯಾಳೆಂ) ಆನಿ “ಎಕ್ವೊಟ್” ಹಿಂ ಪತ್ರಾಂ ಸುರ‍್ವಾತ್ ಕರ್ನ್ ತಾಂಚೆಂ ಸಂಪಾದಕ್ ಆನಿ ಸಂಚಾಲಕ್ ಜಾವ್ನ್ ವಾವ್ರ್ ದಿಲೊ. “ಸುಖ್-ದುಖ್” ಬರೆಂಚ್ ಲೋಕಾ ಮೊಗಾಳ್ ಜಾಲ್ಲೆಂ ಆನಿ ಸ ವರ್ಸಾಂ ಬಾಳ್ವಾಲೆಂ. ಪುಣ್ ಕಾರಾಂತರ್ ಇತರ್ ಪತ್ರಾಂ ಬಾಳ್ವಾನಿನಾಂತ್. ತಾಣೆಂ ಸಬಾರ್ ಪದಾಂಚಿ ಉತ್ರಾಂ ಲಿಖ್ಲ್ಯಾಂತ್ ಆನಿ ಗಾಯ್ಲ್ಯಾಂತ್. 1940 ಶೆಕ್ಡ್ಯಾಂತ್ ಮಂಗ್ಳೂರ್, ಗೋವಾ ಆನಿ ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯನ್ ಗಾವ್ಪ್ಯಾಂಕ್ ಎಕಾ ಮಾಂಚಿಯೆರ್ ಹಾಡ್ಲೆಲಿ ಕೀರ್ತ್ ತಾಕಾ ವ್ಹೆತಾ.
ತಾಣೆಂ ಬರಯ್ಲೆಲೆ ನಾಟಕ್ – “ಕುಶಲಾಂತ್ ಖುಶೆಲ್”, “ಭಾಗಿ ಮೊರ್ನ್”, ’ಕುಡ್ಡೊ ಸಂಸಾರ್”, “ಗರ್ವ್ ವ್ಹರ್ತಾ ಸರ್ವ್”, “ದೆವ್ ಆಸಾ”, “ಖುರಿಸ್ ಘುರ್ತ್ ಜಯ್ತಾಚೊ”, “ಸತ್ ಜಿಕ್ತಾ”, “ನಿರ್ಭಾಗಿ ಸಂಸಾರ್”, “ವ್ಹಕಾಲ್ ಕೊಣಾಚಿ?”, “ಘಾಂತ್ ಆಮೊರೆಚಿ”, “ಬೊಂಬಯ್ ಸರ್ಗ್”, “ಮ್ಹಜೊ ಅಪ್ರಾಧ್”, “ಕಸಲಿ ಲಜ್”, “ಘಾತ್ಕಿ”, “ಮ್ಹಜೆಂ ಕಾಜಾರ್”, “ಪಿಸೊ ರಾಯ್”, “ಮ್ಹಜಿ ಖುಶಿ”, “ಮ್ಹಜಿಂ ಆವಯ್-ಬಾಪುಯ್”, “ಘ್ಹದಿತ್ ವರ್ತಾ ವೊಡಿತ್ತ್”, “ಗೊಂಧೊಳ್”, “ಆವಯ್ಚೊ ಮೊಗ್”, “ಆಜ್ ಆಮಿ ಜಿಯೆತಾಂವ್”, “ದೆಸ್ವಾಟ್”, “ಸ್ಟೆಲಾ”, “ಘಟಾಯ್ಲೆಂ”, “ಬಾಯ್ಲಾಂಚೊ ಸಂಸಾರ್”, “ಭುಂಯ್ಕಾಂಪ್”, “ಸಂಸಾರಾಚೆ ಖೆಳ್”, “ಘುಟಾ ಬಾಯ್ರ್ ಲೂಟ್”, “ಕೋಣ್?”, “ಆತಾಂಚೊ ಸಂಸಾರ್” ಆನಿ “ಘುಟಾಂಚೆಂ ರೆಸ್ಪೆರ್” ಥೊಡೆ ಜಾವ್ನಾಸಾತ್.
ತಾಕಾ ಸಬಾರ್ ಪುರಸ್ಕಾರ್ ಲಾಬ್ಲ್ಯಾತ್. ತಾಂಚೆಂ ಪಯ್ಕಿ – 1972 ಇಸ್ವೆಂತ್ ಮಜ್ದೂರ್ ಸಂಘ್ ಹಾಂಚೆ ಥಾವ್ನ್ ಸನ್ಮಾನ್, 1976 ವರ್ಸಾ ಮಂಗ್ಳೂರಾಂತ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಇಕ್ರಾವ್ಯಾ ಅಖಿಲ್ ಭಾರತೀಯ್ ಕೊಂಕಣಿ ಅಧಿವೇಶನಾ ವೆಳಾ ಪುರಸ್ಕಾರಿತ್ ಜಾಲಾ. ಮುಂಬಯ್ ಕಲಾ ಕುಸುಮ್, ಕಲಾ ಸಾಗರ್, ದಿ ಮೆಂಗ್ಳೊರಿಯನ್ ವೆಲ್ಫೇರ್ ಎಸೋಸಿಯೇಶನ್, ವಿದ್ಯಾವಿಹಾರ್, ಕಾರ್ಕಳ್ ಡ್ರಾಮೆಟಿಕ್ ಎಸೋಸಿಯೇಶನ್ ಥಾವ್ನ್ಾನಿ ಮಂಗ್ಳೂರ್ ಥಾವ್ನ್ ಮಾಂಡ್ ಸೊಭಾಣ್ ಹಾಚೆಂ ಥಾವ್ನ್ ಸನ್ಮಾನಿತ್ ಜಾಲಾ.
ಮುಂಬಯಾಂತ್ 1949 ವರ್ಸಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಫಿಲ್ಮ್ “ಸುಖಿ ಕೋಣ್?” ಹೆಂ ಏತಿಕಾ ಕಂಪೆನಿ ಮುಖಾಂತ್ರ್ ಕಾಡ್ನ್ ಆಸ್ತಾನಾ ಆಛಾನಕ್ ತಿ ಕಂಪೆನಿ ಬಂಧ್ ಪಡ್ಲಿ ಆನಿ ಫಿಲ್ಮ್ ರಿಲಿಜ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ಸಕ್ಲೆ ನಾಂ –ಹೆಂ ತಾಚೆಂ ಆನಿ ಆಮ್ಚೆಂ ದುರ್ಭಾಗ್ಯ್ ಜಾವ್ನಾಸಾ ಮ್ಹಣ್ಯೆತ್.
